Leczenie osteoporozy lekami nowej generacji

Stopniowo, ale wyraźnie dokonuje się przełom w leczeniu osteoporozy. To zasługa nowej generacji leków, które w najnowszych badaniach potwierdzają swą skuteczność i bezpieczeństwo ich stosowania - twierdzą specjaliści.

Od ponad 5 lat badany jest denozumab, pierwszy zawierający przeciwciało monoklonalne lek, który zarejestrowano w leczeniu osteoporozy. Po pierwszym etapie obserwacji, które trwały 3 lata, wykazano, że zmniejsza on ryzyko nowych złamań kręgów kręgosłupa o 68 proc., a w przypadku szyjki kości udowej - o 40 proc.
"Niedawno zakończyliśmy kolejne dwa lata obserwacji i możemy powiedzieć, że ten lek zwiększa gęstość mineralną kości również w kolejnych latach jego stosowania" - powiedział PAP prof. Sokrates E. Papapoulos z uniwersytetu medycznego w Leiden.

O ile w pierwszych dwóch latach podawania leku gęstość kości zwiększyła się o 7,9 proc. w przypadku kręgów lędźwiowych, to w czwartym roku terapii była ona większa odpowiednio o 1,9 proc., a w piątym - o 1,7 proc. W przypadku kości udowej w pierwszych dwóch latach stwierdzono wzrost gęstości o 4,1 proc., natomiast w czwartym roku - o 0,7 proc. i w piątym - o 0,6 proc.

W sumie w całym pięcioletnim okresie obserwacji gęstość mineralna kręgów zwiększyła się u badanych osób o 13,7 proc., w przypadku kości udowej - o 7 proc.

"Dużą skuteczność denozumabu potwierdzają również pięcioletnie polskie badania" - stwierdził w rozmowie z PAP dr Andrzej Z. Sawicki z Centrum Medycznego Osteomed w Warszawie. Z jego obserwacji wynika, że ten lek zwiększa gęstość kości bardziej niż bisfosfoniany, najczęściej stosowane leki na osteoporozę. Lepsze uzyskano również u tych osób, które zaprzestały zażywać te środki i zaczęły stosować denozumab.

Sawicki dodał, że denozumab jest dobrze tolerowany przez pacjentów. Niepożądane działania uboczne są niewielkie, na poziomie tych, jakie powoduje placebo. Przede wszystkim nie powoduje on podrażnienia przewodu pokarmowego, tak jak bisfosfoniany.

Denozumab jest najbardziej zaawansowanym biotechnologicznie lekiem na osteoporozę. To jedyny preparat stymulujący odbudowę kości w oparciu o naturalny proces kościotworzenia. Podawany jest raz na 6 miesięcy w warunkach ambulatoryjnych kobietom po menopauzie.

"To lek taki jaki jest nam potrzebny w leczeniu osteoporozy: łatwy w stosowaniu, skuteczny i bezpieczny" - powiedział prof. Papapoulos. Aż 90 proc. chorych po dwóch latach nadal wolało stosować denozumab w zastrzykach aniżeli zażywane w tabletkach alendroniany, najczęściej stosowane bisfosfoniany.

"Niestety, częste przerywanie kuracji to zmora leczenia osteoporozy" - podkreślił prof. Papapoulos. Jest to bowiem choroba, która powinna być leczona przez całe życie, tak jak nadciśnienie tętnicze. Zaprzestanie terapii grozi poważnym złamaniem kręgów kręgosłupa, nadgarstka lub szyjki kości udowej.

Z badań w Wielkiej Brytanii wynika, że po upływie pół roku z dalszego leczenia osteoporozy rezygnuje aż połowa kobiet. W Polsce jest jeszcze gorzej. "Tylko 20-30 proc. chorych regularnie zażywa przepisane leki" - powiedział dr Sawicki.

Denozumab jest dostępny w Polsce od połowy 2010 r. Jeden podawany podskórnie zastrzyk kosztuje 1000 zł. Niestety, lek nie jest w naszym kraju refundowany. Na razie nie ma wskazań do stosowania go u mężczyzn (poza chorymi leczonymi hormonalnie z powodu raka prostaty).

"Państwo dopłaca jedynie do bisfosfonianów i to tylko tych, które zażywane są w tabletkach raz w tygodniu" - powiedział dr Sawicki. Polska jest jedynym krajem w Europie (włączając wszystkich naszych sąsiadów), gdzie pacjenci nie mają dostępu do wygodniejszych w użyciu bisfosfonianów stosowanych raz w miesiącu, raz na 3 miesiące lub raz w roku.

Podobnie nie jest refundowany ranelinian strontu. Tymczasem z opublikowanego niedawno badania u kobiet wynika, że wykazuje on znacznie wyższą skuteczność pod względem odbudowy kości niż alendronian.

Skuteczność obydwu leków porównywano, pobierając próbki kości z talerza biodrowego (górnej części miednicy) 268 kobiet. Okazało się, że ranelinian strontu bardziej zwiększał zarówno powierzchnię mineralizacji i szybkość przyrostu kości, jak i jej przywarstwiania - tak po sześciu jak i dwunastu miesiącach leczenia.

Skuteczne leczenie osteoporozy poza lekiem aktywnym wymaga też zażywania wapnia i witaminy D3. Wapń jest podstawowym budulcem kości (spożywamy go z mlekiem i jego przetworami, np. serami i jogurtami). Ale w osteoporozie konieczne jest dodatkowe podawanie preparatów wapniowych - 600 - 1200 mg na dobę.

Witamina D3 jest niezbędna do wchłaniania wapnia. Nazywana jest "kluczem do spiżarni z wapniem". Chorzy z osteoporozą powinni zażywać 800 - 1000 IU (Jednostek Międzynarodowych) witaminy D3 dziennie. Prawie wszystkie preparaty wapnia i witaminy D3 są dostępne w aptekach bez recepty.

Zbigniew Wojtasiński(PAP)

Zobacz więcej >>